دانلود داده OSM و گردش در JOSM
دانلود داده OSM
برای برداشتن اولین گام ویرایش باید داده منطقهای از زمین را که میخواهیم تغییر بدهیم را دانلود کنیم. به خاطر داشته باشید که هر بار که میخواهید تغییری در نقشه بدهید باید این کار را بکنید، زیرا سایر کاربران نقشه را مرتب بروزرسانی میکنند.
- روی File در گوشه بالا سمت چپ JOSM کلیک کنید و روی Download from OSM کلیک کنید. این کار پنجره دانلود را باز می کند. میتوانید بهسادگی با کلیک روی دکمه دانلود، به این پنجره دسترسی پیدا کنید
- هنگامی که پنجره دانلود باز میشود، نقشهای در برابرتان قرار میگیرد. اگر نقشه را نمیبینید، روی زبانهای که Slippy map نام دارد کلیک کنید.
- با استفاده از ماوس نقشه را جابهجا کنید و روی منطقهای که خیلی خوب میشناسید زوم کنید، مانند زادگاه یا محل زندگی اتان. کنترلهای اینجا همانند پنجره نقشه JOSM است. با دکمه سمت راست ماوس میتوانید نقشه را بکشید و با دکمه وسط ماوس میتوانید زوم را کم و زیاد کنید.
- دور منطقهای که میخواهید دانلود کنید کادری بکشید. برای رسم کادری جدید، روی نقشه کلیک کنید، دکمه سمت چپ ماوس خود را پایین نگه دارید، و ماوس را برای ایجاد کادر حرکت داده و بکشید. برای پایاندادن به رسم کادر دکمه ماوس را رها کنید.
- هنگامی که اندازه و محل کادر رضایتبخش بود، روی Download در پایین پنجره کلیک کنید. با این کار JOSM داده این منطقه را از OpenStreetMap دریافت میکند و آن را در پنجره نقشه برای ویرایش باز میکند.
افزودن تصاویر ماهوارهای
با اتوجه به بخشهای قبلی آموزش، وقتی اولین نقطهها را با ویرایشگرiD اضافه کردیم، باید به یاد داشته باشید که زیر داده نقشه یک تصویر ماهوارهای وجود داشت که به ما در شناسایی عوارض روی زمین کمک میکرد. این تصویر برگرفته از Microsoft Bing بود که این کمپانی تصاویر خود را در اختیار کاربران OpenStreetMap قرار داده تا هنگام مشارکت در رسم نقشه، آن را مرجع خود قرار دهند.
- برای افزودن تصاویر ماهوارهای بینگ در JOSM، روی Imagery در منوی بالای JOSM کلیک کنید و Bing Sat را برگزینید.
اگر Bing Sat را در منوی Imagery نمیبینید، لازم است آن را در تنظیمات JOSM فعال کنید.برای این کار به Edit -> Preferences بروید و روی نقشک WMS TMS کلیک کنید. شاید لازم باشد روی فلش رو به پایین کلیک کنید تا آن را بیابید. همچنین میتوانید در کادر جستوجو بنویسید Bing تا آن را از لیست را بیابد.
در ادامه، روی گزینه Bing Sat کلیک کنید و سپس Activate را بزنید.
گردش در JOSM
حال که داده OpenStreetMap را دانلود کردهایم و تصاویر ماهوارهای بینگ را اضافه کردهایم، در این بخش واسط کاربری JOSM را بیشتر بررسی کنیم.
مطابق با شکل فوق پنجره اصلی JSOM که قبلاً با آن آشنا شدهاید؛ این پنجره حاوی نقشه است و محلی است که بیشتر عملیات ترسیم در این فضا انجام میشود. در محیط میتوان داده OpenStreetMap را مشاهده، ویرایش و اضافه کرد.
در سمت راست پنجره نقشه، مجموعهای از پنجرههای کوچکتر را میبینید که هر کدام عملکرد خاص خود را دارد. معمولاً هنگامی که برای اولین بار JOSM را نصب میکنید چندین پنجرک بهطور پیشفرض نمایان هستند؛ مانند Layers، Properties و Selection . هنگامی که نقطه، خط یا پلیگونی را در پنجره نقشه انتخاب میکنید، اطلاعات مربوط به عارضه در پنجرک Properties نشان داده خواهد شد و نام کاربری ویرایشکننده آن شی در پنجرک Authors نیز نشان داده خواهد شد.
این پنجرکها را میتوانید با کلیک روی دکمههای مختلف در سمت چپ پایین JOSM باز یا بسته کنید. بالای این دکمهها در سمت راست بالا، ابزارهایی هست که کاری را که با ماوس میتوانید انجام دهید تغییر میدهند. قبلاً با برخی از آنها آشنا شدهاید: ابزار Select و ابزار Draw . در زیر آنها ابزارهایی برای تغییر آسانتر زوم صفحه، حذف عارضه، رسم پلیگون یا رسم خط موازی با خط دیگر وجود دارد.
ویرایش
تا این مرحله، گام اول از فرآیند ویرایش را که همان دانلود میباشد، تکمیل کردهایم. در ادامه نیز توانستیم تصویر ماهوارهای را بهعنوان مرجع در JOSM تنظیم کنیم. گام بعدی هم ویرایش نقشه و افزودن چیزهای جدید به نقشه است.
با توجه به مشخصات فیزیکی منطقهای که برای دانلود انتخاب کردید، ممکن است داده های نقشه در آنجا خیلی زیاد یا خیلی کم باشد. در هر صورت، توجه کنید که جنس و ماهیت اینها همان نوع دادهای هستند که پیشتر آشنا شدیم یعنی: نقاط، خطوط و پلیگونها که مکانهای واقعی عوارض را با این ابزارها نشان میدهیم..
- در مرحله اول، چندین نقطه در جاهایی که میشناسید به نقشه اضافه کنید.
- برای جابهجاکردن نقطه، خط یا شکل، از ابزار select استفاده کنید. برای اینکار روی یک عارضه کلیک کنید و آن را به نقطه مناسب بکشید. برای درستکردن محل قرارگیری چیزهایی که در جای نادرست قرار دارند از این روش استفاده کنید.
- برای رسم نقاط، خطوط و اشکال جدید از ابزار رسم (draw) استفاده کنید. همانطور که این کار را در بخش قبلی انجام دادید، با انتخاب از منوی، Presets ، چیستی این اشیا را توصیف کنید.
بخاطر داشته باشید که هرگز نقشه را خارج از محدوده دانلودشده ویرایش نکنید. در این محیط، محدوده مستطیل شکلی که دانلود کردهاید شفاف است و محدودهای که دانلود نکردهاید بصورت هاشور مورّب نشان داده میشود.
تغییرات را ذخیره کنید
سومین و آخرین گام برای تکمیل ویرایشهایمان آپلود تغییرات در پایگاهداده OpenStreetMap است. برای ذخیرهسازی تغییرات ترسیم شده، باید به اینترنت متصل باشیم.
- روی File در منوی بالا کلیک کنید و سپس روی Upload Data کلیک کنید. در نتیجه، پنجره آپلود باز میشود. برای راحتی بیشتر، میتوانید روی دکمه آپلود، کلیک کنید تا پنجره آپلود باز شود.
- پنجرهای که ظاهر میشود لیستی از عوارضی را اضافه و یا اشیایی که اصلاح یا حذف کرده اید، نشان میدهد. در کادر پایین از شما خواسته میشود درباره تغییراتی که انجام داده اید توضیحی ارائه کنید. در این قسمت، شما باید ویرایش خود را توصیف کنید.
- سپس ، روی گزینه Upload Changes کلیک کنید.
- اگر اولین بار است که تغییرات را در OpenStreetMap ذخیره میکنید، نام کاربری و گذرواژه OpenStreetMap از شما خواسته میشود.
- نام کاربری و گذرواژه را در پنجرهای که ظاهر میشود وارد کنید. اگر گزینه موجود در این پنجره را علامت بزنید، نام کاربری و گذرواژه شما ذخیره خواهد شد و نیازی نیست که در آینده دوباره آنها را وارد کنید. روی گزینه Authenticate کلیک کنید.
- باید چند ثانیه صبر کنید تا تغییراتتان آپلود شود تا نقشه OpenStreetMap ویرایش شده شما وارد پایگاه داده OSM شود.
هنگامی که در حال ویرایش هستید، همیشه پیش از بستن JOSM تغییرات خود را آپلود کنید. حتی اگر هنوز ویرایشهای بیشتری برای انجامدادن دارید، بهتر است تغییرات خود را آپلود کنید و بعداً سر فرصت فرآیند ویرایش را دوباره طی کنید. با اینکار، احتمال ازدست رفتن تغییرات و ویرایشهای شما به دلایل مختلف کمتر میشود!
تغییرات خود را روی نقشه ببینید
- ابتدا مرورگر اینترنت خود را باز کنید و به آدرس http://openstreetmap.org/ بروید.
- زوم و نمای نقشه را روی منطقهای که ویرایش کردهاید ببرید.
- اکنون باید تغییرات خود را که کمکم روی نقشه ظاهر میشود، ببینید! اگر اینطور نیست، CTRL+R را فشار دهید تا صفحه وب را رفرش کنید. گاهی اوقات نقشه بهدرستی بروز رسانی نمیشود و باید آن را مجدداً بارگذاری کنید.
- ممکن است در این مرحله تغییرات خود را نبینید! ؟ نگران نباشید؛ معمولاً چند دقیقه طول میکشد تا تغییرات روی نقشه نشان داده شود. همچنین بهتر است، چیزهایی را که به نقشه اضافه کردید را مجددا بررسی کنید تا مطمئن شوید آنها بهدرستی اضافه شدهاند. یک قانون کلی این است که اگر نقطه شما در JOSM نماد خاصی داشته باشد، معمولاً باید آن را در نقشه اصلی وبسایت OpenStreetMap نیز بتوانید مشاهده کنید.
ویرایش میدانی دادههای OSM
در این بخش نقشهبرداری با تلفن هوشمند، GPS یا کاغذ با استفاده از ابزارهای همراه برای نقشهبرداری یک منطقه آشنا میشوید.
لایههای JOSM
تا این مرحله، موفق شدیم چیزهای مختلفی را در JOSM اضافه کنیم، داده های OSM را دانلود کنیم، تصاویر ماهوارهای بینگ را اضافه کنیم.
در محیط JSOM که هر بار که عارضه جدیدی به JOSM اضافه میکنید، آیتم دیگری به پنجره لایهها در سمت راست JOSM افزوده میشود. بسته به آنچه باز کردهاید، پنجره لایهها چیزی شبیه به این میباشد:
هر آیتمی که در این لیست وجود دارد، نشاندهنده یک منبع متمایز داده است که در پنجره نقشه باز شده است. در این مثال، Data Layer 1 دادهOpenStreetMap است که ما اکنون در حال ویرایش آن هستیم. لایه Field Papers نیز زمانی ایجاد شد که ورقه میدانی خود را در JOSM اضافه کردیم.
در این حالت اگر تصاویر ماهوارهای Bing را نیز اضافه کنید، لایه جدیدی به اسم Bing Sat در پنجرک لایهها ایجاد میشود.
درک مفهوم لایهها در کنار یکدیگر گاهی ممکن است مشکل باشد. برای تصورکردن آن این حالت، باید هر لایه را مانند یک تکه کاغذ نیمهشفاف بدانیم که همه اینها همانند کاغذهایی روی هم چیده شدهاند. هر تکه کاغذ نوع خاصی از اطلاعات را دارد و میتوانید آنها را هر طور که دوست دارید مرتب نمایید.
لایههایی که بهعنوان مرجع استفاده میشوند، مانند تصویرهای ماهوارهای، traces GPS، و ورقههای میدانی اغلب “لایههای پایه ” نامیده میشوند و لایه دادهOSM در واقع همان لایهای است که با آن کار میکنید.
- برای جابهجاکردن یک لایه، روی آن در پنجرک لایهها کلیک کنید و روی پیکان بالا یا پایین کلیک کنید تا آن را حرکت دهید.
- برای پنهانکردن هر لایه، با ماوس آن را انتخاب کنید و روی دکمه Show/Hide کلیک کنید.
- برای حذف یک لایه آن را انتخاب کنید و دکمه delete را بزنید
- در نهایت، لازم به ذکر است که فقط لایهای را میتوانید ویرایش کنید که در JOSM فعال باشد. اگر در پنجره نقشه نمیتوانید لایه مورد نظر را ویرایش کنید، احتمالاً به این دلیل است که لایه را به درستی فعال نکردهاید. بیشتر لایهها، مانند نقاط GPS، ورقههای میدانی و تصاویر ماهوارهای، قابلویرایش نیست. بنابراین تنها لایههایی که قابلویرایش هستند که از دسته لایههای داده OpenStreetMap باشند که معمولاً این لایه ها با نام Data Layer 1 نمایش داده میشوند
- برای فعالکردن هر لایه، آن را در پنجرک لایهها انتخاب کنید و روی دکمه Activate کلیک کنید
استفاده از داده های GPS و ورقههای میدانی
داده های حاصل از برداشت GPS و ورقههای میدانی را میتوان بهصورت یک لایه در JOSM بارگذاری نمود. پس از نقشهبرداری با استفاده از هرکدام از این روشها، باید اطلاعات را بهصورت دیجیتال به OpenStreetMap اضافه کنید.
این عملیات را را با همان فرآیندی که قبلا آموزش داده شد، میتوان انجام داد: دانلود، ویرایش و ذخیره تغییرات، با این تفاوت که بهجای اینکه صرفاً از تصاویر ماهوارهای بهعنوان لایه پایه استفاده کنید، میتوانید از داده های GPS، ورقههای میدانی، یادداشتها یا ترکیبی از همه آنها استفاده کنید.
- بهعنوان مثال، فرض کنید نقاط بینراهی GPS خود را بهعنوان لایه پسزمینه در JOSM باز کردهاید. در GPS خود نقطه بینراهی را با نام 030 ذخیره کردهاید و در دفترچهیادداشت خود نوشتهاید که 030 مدرسه است. برای افزودن این نقطه به OpenStreetMap، ابتدا ابزار رسم (Draw) را انتخاب و در بالای نقطه 030 در پنجره نقشه دوبارکلیک کنید. این کار باعث میشود یک نقطه ایجاد شود. سپس به منوی Presets بروید و از بین گزینه ها، پیشتنظیم مدرسه را پیدا کنید. نام مدرسه را در محل مربوطه بنویسید و روی Apply Preset کلیک کنید. همین کار را برای افزودن خطوط و پلیگونها نیز انجام دهید.
تگها
هنگامی که نقطه، خط، یا پلیگونی را رسم می کنید، این عوارض خود، یک موقعیت مکانی دارند، اما هیچ اطلاعاتی درباره چیستی آنها وجود ندارد. به عبارت دیگر، میدانیم کجاست، اما نمیدانیم چیست. پیش از این، آموختیم که از اقلام موجود در منوی Presets استفاده کرده و چیستی عوارض را مشخص کنیم. روش دیگر OpenStreetMap برای شناخت عوارض، استفاده از تگهاست.
تگ مانند برچسبی است که میتوانید روی چیزی بچسبانید. مثلاً اگر یک مربع رسم کنیم، صرفاً یک مربع است. اما میتوانیم مشخصههایی به آن اضافه کنیم که چیستی آن را توصیف کنند، همانند ؛ این مربع یک ساختمان است؛ نام ساختمان “علویان” است؛ ساختمان ۱۶ طبقه دارد.
به هر عارضه ای میتوانید هر تعداد تگ که لازم باشد اضافه کنید. هر تگ از یک زوج کلید و مقدار تشکیل میشود که از جنس متن هستند. در OpenStreetMap، برچسبهایی که بالاتر اشاره کردیم در واقع عبارتاند از:
- building = yes
- name = Alavian
- building:levels = 16
اگر عارضه ای را در JOSM انتخاب کنید، میتوانید تمام برچسبهای متصل به آن را نیز در پنجره Properties در سمت راست مشاهده کنید.
ویرایش تگها
از پنجرک Properties میتوانید تگها را اضافه، ویرایش و حذف کنید. برچسبها بهصورت متداول به زبان انگلیسی و گاهی همراه با پیچیدگی هستند. بنابراین برای توصیف عوارض، غالبا استفاده از منوی Presets آسانتر است. وقتی برچسبها را اضافه میکنید یا تغییر میدهید، مشخصههای عارضه نیز تغییر میکند.
- برای ویرایش تگهای هر شی، ابتدا آن را انتخاب کنید.
- برچسبها را میتوانید به یکی از این دو روش ویرایش کنید: (1) از منوی Presets استفاده کنید، یا (2) برچسبها را مستقیماً در پنجرک Properties در سمت راست ویرایش کنید.
اشتباه رایج: برچسبزنی به گرهها هنگامی که میخواهید به خطها یا پلیگونها برچسب بدهید
نکته: هنگامی که مشخصههای یک نقطه را ویرایش میکنید، ابتدا نقطه را انتخاب و سپس برچسبها را از طریق منوی Presets یا مستقیماً در پنجرک Properties اضافه کنید. هنگام اضافهکردن مشخصههای توصیفی به خطها یا پلیگونها معمولا اشتباه رایجی رخ میدهد و ممکن است در حین برچسبزنی به خطوط و پلیگونها، عمل برچسب زنی به گره ها انجام شود، بنابراین برای حذر از این مشکل، هنگام انتخاب عارضه، حتماً خود خط را انتخاب کنید، نه نقاطی که خط را تشکیل میدهند.
این اتفاق اغلب به این دلیل رخ میدهد که ویرایشگران با استفاده از ابزار انتخاب کادری دور شیء موردنظر میکشند تا انتخاب شود، اما با این کار هر چیزی که درون کادر قرار گرفته باشد انتخاب میشود: هم خطها و هم نقطهها. سپس در زمانیکه تگها را اضافه میکنید تگها به گرهها هم نسبت داده میشوند. بنابراین، هنگامی که میخواهید به خط تگ بدهید مطمئن شوید که فقط خود خط انتخاب میشود.