مفاهیم پایه وب 1 و وب 2
مفا هیم وب 1.0 ، وب 2.0
رئوس مطالب فصل اول؛ مفاهیم وب 1 و وب 2
- مقدمه
- تاریخچه وب ۱.۰
- معماری وب 1.0
- وب 2.0
- مشکلاتی که منجر به پیدایش وب 2.0 شد
- معماری وب 2.0
- وب 3.0
- هستیشناسی در وب 3
- مقایسه بین نسلهای مختلف وب
- وب ۳.۰ چه مزایایی دارد؟
مقدمه
وبسایتها شامل انواع فایلها بر روی شبکه جهانی اینترنت میباشند، که ابزار مناسبی برای ارتباط با سایر کاربران به روشی سریع و لحظهای و همچنین اشتراک فایلها و مطالب، با آنها هست. بهطورکلی یک وبسایت مجموعهای از اطلاعات در قالبهای مختلف است که بهصورت صفحات وب مرتبط با یکدیگر طراحیشده و بر روی شبکه در اختیار سایر کاربران شبکه قرار دادهشده است و درواقع وب بهمنزله رابط اینترنت محسوب میشود. تفکر اولیه ایجاد صفحات وب در سال ۱۹۴۵ توسط وانرار بوش (Vannerar Bush) بهصورت تئوری مطرح شد، پسازآن در سال ۱۹۹۱ گروه برنرزلی (Tim Berners-Lee) و رابرت کالیا (Robert Cailliau) اولین صفحه وب را که شامل یک اتصال به ایمیل آنها بود منتشر کردند، به همین دلیل از آنان بهعنوان مخترعین وب گستره جهانی و یا بهاختصار (World Wide Web) و یا مخفف آن WWW یاد میشود.
تاریخچه وب ۱.۰ بتا؛ آغاز دوران وب
از سال ۱۹۸۹ که وب توسط آقای “برنرزلی” ابداع شد جنبشی به وجود آمد که بیایید همهچیز را از روی کاغذ به اطلاعات الکترونیکی تبدیل کنیم. افراد و شرکتها تلاش میکردند محتوای کاغذی خود را به محتوای دیجیتالی تبدیل کنند. جنبش پرسرعت دیجیتالی شدن اطلاعات سبب شد که کاربران امکان دسترسی به انبوهی از اطلاعات را داشته باشند. نتیجه این حرکت میلیونها صفحه حاوی اطلاعات مختلف است که امروز در دسترس ماست و خیلیها برای تعریف آن از این جمله استفاده میکنند: “چیزی که در اینترنت نیست، وجود ندارد”. هرچند باید توجه کرد که این حرکت تمام نشده و دیجیتالی شدن اطلاعات همچنان با سرعت زیادی در حال پیشروی و احتمالاً تا سالهای زیادی نیز ادامه خواهد داشت.
گروه برنز لی سرانجام در ماه دسامبر سال 1990، برنامهای را با استفاده از Objective-C توسعه داد. نام این برنامه که امروز یکی از مهمترین بخشهای زندگی هر انسانی است، World Wide Web بود. این برنامه که پسازآن بانام WWW مصطلح شد، تنها یک برنامه فایل مرورگر ساده نبود؛ این برنامه درعینحال که یک مرورگر اولیه بود، یک ویرایشگر قدرتمند (با توجه به استانداردهای آن زمان) نیز بود. ساختار وب1.0 به این صورت بود که در آن محتوا تولید و مدیریت میشد کاربران تنها توانایی دسترسی به این محتوا را داشتند؛ اما نمیتوانستند تغییری در آن به عملآورند. وب ۱.۰را اصطلاحاً صفحات وب بیروح نیز میگویند. درواقع در وب1.0 کاربران تنها میتوانستند محتواها را مشاهده کنند و سهمی در تولید محتوا نداشتند. نمونه برجسته وب1.0 را میتوان دايرةالمعارف آنلاين بريتانيكا نام برد. همانطور که گفته شد جنبش الکترونیکی سازی هر آنچه روی کاغذ است که با پیدایش وب1.0 آغاز شد نتیجهاش میلیونها صفحه حاوی اطلاعات مختلف بود که امروزه در دسترس ما است؛ اما یک مشکل عمده داشت حجم زیاد اطلاعات خود مشکلی بود که کاربران با آن مواجه شدند. انبوهی از اطلاعات که کاربران را سردرگم میکرد. در این نسل از وب از زبان برنامهنویسی HTMLاستفاده میشد که نسخه 1 تا 4 آن برای طراحی و ساخت وب سایتهای استاتیک مورداستفاده قرار میگرفت.
ایده هایپر تکست به دوران پیش از وب بازمیگردد. تا پیش از دوران وب، هایپرتکست تنها بر فضاهای ذخیرهسازی محلی تکیه داشت و خبری از دسترسی عمومی به این متنها نبود. اما گروه برنرز لی امیدوار بود بتواند سیستمی را توسعه دهد تا تمام کاربران بتوانند با دسترسی به لینکها، به هایپرتکست دسترسی داشته باشند. آنها میخواستند با توسعه سیستم جدید، امکان اتصال دستگاههای کاربران به یکدیگر را فراهم کنند.
معماری وب 1.0
وب 1.0 درواقع اولین قدم از انقلاب WWW بود. این نسخه از وب همانطور که تشریح گردید، تعامل یکطرفه با کاربران را ایجاد میکند و معمولاً بانام read-only – web شناخته میشود. وبسایتها در این دوره استاتیک بودند و امکان تعامل خاصی با آنها وجود نداشت. در وب 1 چندین هایپرتکست باهم یک صفحه وب را تشکیل داده بودند. درواقع در این دوران، خبری از CSS و جذابیتهای بصری، لینکهای دینامیک، تعاملاتی مانند ساختن حساب کاربری و ورود به سایت، ارسال نظر و … نبود. در این وبسایتها، خبری از زبانهای برنامهنویسی پویایی مانند Perl ، php، python یا Ruby نبود. بهجای این زبانها، از ابزارهایی مانند Server Side Includes یا Common Getaway Interface (CGI) استفاده میشد. دوران سلطنت وب ۱ از سال ۱۹۹۱ آغاز شد و تا سال ۲۰۰۴ میلادی ادامه پیدا کرد. در این دوران، کاربران تنها مصرفکنندگان اطلاعاتی بودند که توسط تولیدکنندگان محتوا و وبمسترها تولید میشد. این روند در وب ۲ و وب ۳، بهطورکلی تغییراتی داشته و تغییرات ادامه خواهد داشت. برای درک بهتر وب 1 و نحوه ارتباط آن با کاربران، تصویر شماره (1) آورده شده است.